25 квітня – 1 травня 1915 р.

Четар Василь Кучабський у шанцях на горі Маківка (1915)

 

01.05.1915

»Kurjer Lwowski«

Koncert religijny odbędzie się dnia 2. maja w kaplicy Zakładu św. Teresy (przy ulicy Leona Sapiehy). Grać będą podczas Mszy św. o godz. 12 w południe (czas ratuszowy) pp. Stanisław Jurkiewicz i Władysław Jurkiewicz, części zaś wokalne wykona p. Mieczysław Cichocki.

Wypłata pensji urzędnikom sądowym.Onegdaj wypłacił skarb rosyjski pensję wszystkim urzędnikom sądowym i służbie, pozostającym w czynnej służbie. Pensję wypłacono za miesiąc marzec z dołu. Wypłata za kwiecień nastąpi dnia 1/14 maja. Pensje wypłacono również urzędnikom prokuratorji państwa. Wszystkim uwzględniono dodatek aktyw.

Wiadomości o jeńcach. W czasie walk w Karpatach dostał się do niewoli lwowianin, p. Zygmunt Dąbrowski, student filozofji uniwersytetu lwowskiego.

Prof. Wiktor Romanski, porucznik prowiantury, wzięty do niewoli z garnizonem Przemyśla.

Jeńcy. Po kilku dniach przerwy, wczoraj rano sprowadzono do Lwowa znowu około 2000 żolnierzy austrjackich, wziętych do niewoli w Karpatach.

Z policji. Za dzień onegdajszy przytrzymały organy policji 14 osób za kradzież, za opilstwo 4 mężczyzn i 1 kobietę, za sprzedawanie wódki 1, za niedozwolony przyjazd do Galicji 2 kobiety, za chodzenie nocną porą bez przepustki 1 osobę. celem stwierdzenia identycznośi 26 mężczyzn i 2 kobiety, kobiet lekkich obyczajów przytrzymano 37.

Z kroniki pożarów. Przedwczoraj popołudniu wybuchł pożar dachowy przy ul. Lwowskiej obok rogatki Zamarstynowskiej. Na miejsce przybył tren straży pożarnej pod komendą instruktora straży p. Józefa Sroki. Ogień, który powstał od komina, szybko ugaszono. Ponieważ cały budynek groził zawaleniem, komendant policji nie pozwolił lokatorom sprowadzić się tam napowrót. Dom jest własnością nieobecnego Leiba Fruma.

Wczoraj straż wyruszała 3 razy do ogni kominowych, a mianowicie na ul. Bożniczą 21., ul. Sykstuską 2. i ul. Pańską 6.

* * * * *

Z Budapesztu.

Sztokholm. (P. A. T.). Z Budapesztu donoszą, że w izbie deputowanych przy sposobności omawiania projektu ustawy o landszturmie, węgierski premjer i minister wojny wygłosili mowy. Ten ostatni zaznaczył, że w obecnej wojnie strony wojujące powołały pod chorągwie do 26 miljonów ludzi, z których polowa uczestniczy w kampanji.

Na belgijsko-francuskim teatrze wojny.

Paryż. (P. A. T.). Komunikat oficjalny wieczorny: Dzień przeszedł spokojnie. W nocy na 16./29. IV. Niemcy wykonali dwa ataki, jeden z nich przeciw belgijskim wojskom na północ od Ypres, drugi kolo Eparges. Oba ataki zostały łatwo odparte.

Izba posłów.

Paryż. (P. A. T.) Izba deputowanych. Wznowione zostały posiedzenia izby posłów. Dechanel witał deputowanych w czynnej służbie i zakończył mowę stwierdzeniem ożywiającego Francję niezłomnego postanowienia osiągnięcia zwycięstwa.

Przejęcie czterech szwedzkich parowców.

Sztokholm. (P. A. T.) W ostatnich dwu dniach, jak donoszą gazety, 4 szwedzkie parowce płynące z angielskich portów do szwedzkich zostały przejęte przez niemieckie podwodne łodzie i odprowadzone do Swineminde. Ładunek parowców składał się ze zboża, kukurudzy, węgla i makuchów.

Bomby z Zeppelina.

Londyn. (P. A. T). Wczesnym rankiem z Zeppelina i aeroplanu rzucono bomby nad Ipswich i Witton. Zburzone trzy domy. Czy były ofiary w ludziach, niewiadomo.

Oficjalny komunikat morskiego sztabu.

Paryż. (P. A. T.) Stu uratowanych z krążownika "Gambetta" przywieziono do Syrakuz. 26 znajduje się w Brindisi. Ciało admirała i 52 marynarzy pochowano w Santa Maria de Lucia. Okoliczności, wśród których zginał krążownik nie ustalone. Wiadomość, jakoby zatopienie krążownika poprzedzało zatrzymanie przezeń parowca dla rewizji, nie potwierdza się.

Z Persji.

Teheran. (P. A. T.). Gabinet Eunud-Deule rozpoczął swoja działalność roztropnym środkiem — zgodą na przedłożenie rosyjskiej i angielskiej misji odwołania z Ispahanu szwedzkich instruktorów, którzy naruszyli perską neutralność, co się wyraziło w działaniu żandarmerji w dwu incydentach: w zabiciu starszyn dwu wiosek i w pobiciu na ulicach Ispahanu rosyjskiego poddanego.

Prawo o przymusowym obiegu banknotów przyjęte jest przez ludność spokojnie i zmiana papierowych pieniędzy ustała.

 

»Прикарпатская Русь«

Крестный ходъ на Холмъ Славы.Завтра, въ воскресенье, 19 апрѣля, въ 4 ч. по полудни, отправится изъ Преображенской церкви, съ Высокопреосвященнѣйшимъ Eвлогіемъ во главѣ, торжественный крестный ходъ, съ войсковыми частями и музыкой, на Холмъ Славы, возлѣ Лычаковскаго кладбища.

Кстати отмѣтимъ, что на дняхъ посѣтили Холмъ Славы, подъ руководительствомъ своихъ воспитательницъ, воспитанницы женскаго пріюта Общества русскихъ дамъ, причемъ возложили на дорогую могилу вѣнокъ и крестъ изъ живыхъ цвѣтовъ.

Православное движеніе въ Галичинѣ.За послѣднюю недѣлю присоединились къ православію 10 новыхъ приходовъ, въ томъ числѣ 5 — вмѣстѣ со своими прежними уніатскими священниками. Какъ мы слышали, въ послѣднее время изъ разныхъ мѣстностей Галичини поступаютъ къ Владыкѣ Евлогію ходатайства крестьянъ объ устройствѣ общаго торжественнаго паломничества въ издавна почитаемую нашимъ народомъ Почаевскую Лавру.

Улучшеніе состава чиновъ галицкой администраціи. Въ №10 "Вѣстника Полиціи" напечатано слѣдующее сообщеніе: "Генералъ-губернаторское управленіе во Львовѣ нынѣ намѣрено освободиться отъ услугъ командированныхъ полицейскихъ чиновъ и не упускаетъ случая замѣщать должности уѣздныхъ начальниковъ кандидатами изъ предсѣдателей земскихъ управъ уѣздныхъ предводителей дворянства, совѣтниковъ губернскихъ правленій и т. д."

Галицкіе беженцы. Какъ сообщаетъ "Vorwärts", въ Вѣнѣ находится въ настоящее время 250.000 бѣженцевъ изъ Галичины, въ Нижней Австріи 25.000, въ Верхней Австріи 22.000, въ Штиріи 30.000, въ Каринтіи 10.000, въ Зальцбургѣ 3.000, въ Тиролѣ 2.000, въ Крайнѣ 4.000, въ Чехіи 115.000, въ Моравіи 35.000, въ австрійской Силезіи 5.000. А если еще считать галичанъ, бѣжавшихъ въ Венгрію и въ Германію, то выйдетъ, что не менѣе полумилиона жителей бѣжало изъ Галичины до потери австрійцами своихъ областей. Въ числѣ этіхъ бѣженцевъ 250.000 поляковъ, 220.000 евреевъ и около 30.000 "украинцевъ".

 

30.04.1915

»Kurjer Lwowski«

Kawiarniom, restauracjom i mleczarniom zezwolono od dnia wczorajszego trzymać lokale otwarte do godz. 11.30 w nocy.

Przedłużenie czasu chodzenia bez przepustki. Mieszkańcom Lwowa zezwolono na chodzenie nocną porą bez przepustki do godz. 12 w nocy. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem wczorajszym.

W obliczu śmierci. Na ulicy Krzywej w Zamarsrynowie spłoszyły się wczoraj popołudniu z niewiadomego powodu konie, któremi powoził Mykieta Huziok. Rozhukane zwierzęta pędziły ulicami, szerząc popłoch wśród przechodni. Huziok mimo wytężających wysiłków nie mógł koni wstrzymać, aż wreszcie wóz zaczepiwszy o slup rozbił się, wyrzucając na bruk woźnicę. Skutek był fatalny, Huziok bowiem został w straszny sposób pokaleczony. Doznał on złamania szczęki i kilku żeber, oberwanie ucha, oraz dużą ranę płatową na głowie. Ucierpiał też przytem niejaki Franciszek Domaradzki, który wstrzymując spłoszone konie, odniósł kilka ran. Huzioka po opatrzeniu prowizorycznem odwieziono w stanie groźnym do szpitala.

* * * * *

Ze Sztabu Naczelnego Wodza.

(Z ostatnich telegramów P. A. T.)

Oficjalnie 16/29 IV.

Na północ od Niemna nieprzyjacielskie przednie oddziały przeszedlszy Roslenie, podeszły rano 15/28 kwietnia do linji rzeki Dubissy.

Na całym froncie naszego zetknięcia się z nieprzyjacielem, walka artyleryjska w ostatnich dniach znacznie się wzmogla i starcia wywiadowczych oddziałów stały się częstsze.

Na zachód od Niemna i na północ od Narwi Niemcy 14/27 kwietnia w wielu miejscowościach wykonywali pojedyncze ataki, które jednak posiadały stanowczy charakter.

Ofenzywa nieprzyjaciela w rejonach Kałwarji i na północ od Suwałk była przez nas przerwana bez szczególniejszych wysiłków.

Między Pisą i Skwą przy ataku na sekcji Kruszą—Serafin nieprzyjacielskie oddziały w błotach dostały się pod krzyżowy ogień naszych karabinów maszynowych i bjły odrzucone w nieładzie ze znacznemi stratami.

W rejonie wsi Tarlak nieprzyjaciel bezskutecznie próbował zdobyć nagłym ataki m nasze okopy.

Bezskuteczną również okazała się próba nieprzyjaciela posunęcia się na północ od Przasnysza i na wschód od Raciąża i Drobina.

Pod Starożebami ofenzywa niemiecka przybrała charakter uporczywych walk.

W Karpatach w pobliżu przelęrzy użockiej przeciwnik w nocy na 15/28 kwietnia bezskutecznie atakował wzgórze na północny wschód od Łubni.

W kierunku stryjskim nieprzyjaciel przedsiębrał ponowne uporczywe ataki w rejonie Hołowiecka, ale za każdą razą z powodzeniem odrzucaliśmy go bagnetami.

 

»Прикарпатская Русь«

Кончина перемышльскаго епископа Константина Чеховича.

Изъ Перемышля телеграфируютъ намъ, что вчера, 16 апрѣля, скончался тамъ мѣстный уніатскій епископъ Константинъ Чеховичъ.

Покойный епископъ родился 3 (15) октября 1847 г. Перемышльскимъ епископомъ назначенъ 5 (17) ноября 1896 г. Во время эвакуаціи Перемышля передъ осадой остался въ городѣ и провелъ въ немъ все время осады.

По своимъ національнымъ и политическимъ воззрѣніямъ, покойный епископъ примкнулъ къ "украинскому" направленію и являлся въ этомъ отношеніи усерднымъ послѣдователемъ и сотрудникомъ б. митрополита графа Шептицкаго.

 

29.04.1915

»Прикарпатская Русь«

Русское дѣтище.

Когда началась великая война и съ театра военныхъ дѣйствій начали поступать первыя свѣдѣнія о той роли, которую играетъ въ военныхъ операціяхъ современная авіація, — вѣроятно, въ сознаніи многихъ тысячъ русскихъ людей невольно вставалъ вопросъ — что дѣлаютъ русскіе воздушные дредноуты "Ильи Муромцы", созданные русскимъ изобрѣтателемъ И. И. Сикорскимъ и являющіеся исключительнымъ продуктомъ нашего національнаго творчества?

Но проходили недѣли, мѣсяцы, событія шли своей неумолимой чредой, а объ успѣхахъ русскихъ воздушныхъ гигантовъ, о которыхъ такъ много говорилось въ русской печати до войны, ничего не было слышно.

Писали о цеппелинахъ, "Tayбe", говорили вообще о полетахъ русскихъ и иностранныхъ летчиковъ, но объ "Ильяхъ Муромцахъ", какъ въ оффиціальныхъ обзорахъ штаба Верховнага Главнокомандующаго, такъ и въ статьяхъ военныхъ корреспондентовъ, не было ни слова.

Отсутствие свѣдѣній о дѣятельности и успѣхахъ большихъ аэроплановъ И. И. Сикорскаго, очевидно, волновало всю Россію и служило роковымъ предзнаменованіемъ ихъ непригодности къ военному дѣлу. Горько было думать такъ о нихъ, но думать иначе было трудно, — и русское общество, съ осадкомъ горечи въ душѣ, постепенно привыкло къ этой печальной мысли, примирилось съ ней и пришло къ выводу, что германская печать, иронически отзывавшаяся вначалѣ 1914 г. объ успѣхахъ русскаго изобрѣтателя, дѣйствительно не ошиблась: "Ильи Муромцы" завѣтныхъ надеждъ Россіи не оправдали...

И вдругъ, — какъ яркій ослѣпительный лучъ среди хмураго пасмурнаго неба — просіяли в всей Россіи извѣстія, возвѣщенныя штабомъ Верховнаго Главнокомандующего, что русскіе большіе аэропланы не только принимаютъ дѣятельное участіе въ военныхъ операціяхъ русской арміи, но что работа ихъ во славу доблестнаго русскаго оружія сопровождается даже блестящими успѣхамм, и вообще боевое значеніе ихъ велико, какъ великъ и значителенъ ущербъ, наносимый ими непріятельской арміи.

Первое извѣстіе объ удачномъ полетѣ "Ильи Муромца" на германскомъ фронтѣ вызвало въ душѣ каждаго русскаго человѣка чувство глубокой искренней радости; подробности же полетовъ этихъ русскихъ гигантовъ окончательно упрочили и окрылили его.

И. И. Сикорскій оказался даровитѣйшимъ русскимъ изобрѣтателемъ и отнынѣ имя его въ лѣтописяхъ великой войны, какъ и весь подготовительный періодъ его патріотической деятельности, будутъ отмѣчены золотыми буквами и вызовутъ въ средѣ всего великаго русскаго народа чувство живѣйшей признательности и благодарности.

Успѣхи, достигнутые И. И. Сикорскимъ, имѣютъ громадное національное значеніе. Они ярко и воочію показываютъ намъ, что можетъ осуществить русскій человѣкъ, работающій въ здоровой атмосферѣ довѣрчивости и заботливости.

Правда, на первыхъ порахъ, Сикорскому было очень трудно работать. Первые опыты ему пришлось осуществлять исключительно на свои частныя средства. Но когда его громадный творческій талантъ сталъ для всѣхъ неоспоримымъ реальнымъ фактомъ, — И. И. Сикорскому на помощь немедленно пришло военное министерство и русское народное представительство. Ему создали благопріятныя условія для работы; дали необходимыя средства; онъ же, съ своей стороны, самоотверженно вложилъ всю свою даровитую душу въ большое и отвѣтственное національное дѣло, удостоившись еще въ минувшемъ году высокой награды — Высочайше пожалованнаго ему Государемъ Императоромъ ордена св. Владиміра 4-ой степени.

Аппараты Сикорскаго, задуманные и построенные — отъ мотора до послѣдней гайки — въ Россіи, блестяще оправдываютъ неограниченную возможность для русской техники и промышленности окончательно эмансипировиться изъ подъ власти Запада наложившего тяжелыя оковы на русскую иниціативу.

Эту идею необходимо провести во всѣхъ отрасляхъ русской промышленности. Всегда нужно стремиться ходить собственными ногами, безъ помощи иноземной, преимущественно нѣмецкой, няньки.

Если, напримѣръ, мы бросимъ быстрый взглядъ на развитіе авіаціи въ послѣдніе годы, беря за исходную точку ея успѣховъ знаменитый полетъ Блеріо черезъ Ламаншъ, — мы увидимъ, какъ каждая западно-европейская страна стремилась въ новой области приложения человѣческихъ силъ сразу поставить дѣло на національную почву.

Аэропланы впервые появились во Франціи. Мы, простодушные россіяне, привыкшіе плестись въ хвостѣ Западной Европы, сейчасъ же сдѣлались заказчиками ея заводовъ. Ну, а нѣмцы — какъ поступили они?

Оказывается, нѣмцы поступили какъ разъ обратно. Они сразу вступили на путь національная строительства и добились очень хорошихъ результатовъ. Въ лицѣ Румплера и Шмидта въ Германіи появились талантливые изобрѣтатели аэроплановъ, въ лицѣ Эллериха, Лангера и Ингольда блестящіе летчики, которые и по сей день держатъ никѣмъ и нигдѣ не побитые рекорды высоты полета (7000 метр.) и продолжительности полета безъ спуска (23 ч. съ мин.). Въ заключеніе, къ моменту начала великой войны оказалось, что Германія обладаетъ очень хорошимъ составомъ летчиковъ и прекрасными аппаратами.

На такую же точку зрѣнія сталъ въ Россіи И. И. Сикорскій. Послѣ долгихъ и упорныхъ трудовъ онъ построилъ своего нынѣ знаменитаго "Илью Муромца", являющагося въ полномъ смыслѣ слова русскимъ національнымъ дѣтищемъ. гордостью нашей авіаціи.

Пусть же имя И. И. Сикорскаго въ наступающемъ новомъ періодѣ жизни Россіи служитъ русскимъ изобрѣтателямъ вѣчнымъ нaпоминаніемъ объ ихъ священномъ долгѣ передъ великой Родиной, русскому же народу пусть будетъ оно яркимъ и показательньшъ примѣромъ тѣхъ выдающихся успѣховъ, которыхъ можетъ достигнуть русскій человѣкъ, если ему предоставляется возможность работать въ здоровыхъ условіяхъ общественнаго довѣрія.

Только при такомъ отношеніи къ очереднымъ великииъ задачамъ, мы освободимъ Россію отъ иноземной опеки и выйдемъ, наконецъ, за черту того заколдованнаго круга, который подавлялъ нашу національную иниціативу и предвѣщалъ намъ печальную необходимость быть всегда данниками и подражателями Западной Европы!...

Maлковъ

.

»Kurjer Lwowski«

P. Janina Korolewicz-Waydowa, primadonna opery lwowskiej, przybywa w tych dniach do Lwowa. Jak się dowiadujemy, p. Korolewicz wystąpi na scenie teatru miejskiego, którego otwarcie nastąpi dnia 8. maja.

W sprawie bezpłatnych asygnat na drzewo. Osoby, posiadające asygnaty na drzewo, będą mogły je zrealizować dopiero około 16. maja, a to z powodu wyczerpania się zapasów. Skład centralny na dworcu budowlanym przy ul. Zielonej zwinięto, otwarte będą natomiast składy na ulicy Na Bajkach i na Gabrjelówce.

Cyganie we Lwowie. Oddawna niewidzianych ilości oglądała wczoraj popołudniu publiczność lwowska. Od strony rogatki łyczakowskiej eskortowano kilka rodzin cygańskich, gnieżdżących się na 5 furach. Banda cyganów składała się z 6 mężczyzn, 5 kobiet i chłopców, oraz drobnych dzieci.

Połów policji. Według raportów policyjnych, onegdaj przytrzymała policja kilka osób za kradzież, za sprzedaż wódki 4 mężczyzn i 9 kobiet, za pijaństwo 1 mężczyzna, za chodzenie nocną porą bez przepustki 1 osobę, kobiet lekkich obyczajów 31, celem sprawdzenia tożsamości 17 osób.

* * * * *

Ze Sztabu Naczelnego Wodza.

(Z ostatnich telegramów P. A. T.)

Oficjalne 15/28 IV.

Dnia 14/27 IV. uwydatniła się wzmozona działalność nieprzyjacielskich oddziałów w kierunkach Tvlza—Szawie i od lurburza w górę Niemna.

Na zachód od Niemna nad Szeszupą pomyślne dla nas utarczki.

W pobliżu Kalwarji i koło Osowca ogień artyleryjski.

Na północ od Narwi Niemcy od rana 14/27 IV. atakowali po obu brzegach rzeki Orzyc. — Ataki te odparliśmy pomyślnie, przyczem w rejonie wsi Jednorożec dochodziło do walki na bagnety.

Na zachód od mławskiej koleji żelaznei również udaremniliśmy próbę przednich oddziałów nieprzyjaciela posunięcia się naprzód.

W Karpatach w rejonie przełączy użockiej odparliśmy 13/26 IV i w nocy na 14/27 IV ataki nieprzyjaciela, prowadzone z wielką wytrwałością, na wzgórza leżące na północny wschód od wsi Lubnia i Butla. Nieprzyjaciel poniósł znaczne straty przy naszych zagrodach z drutu.

W stryjskim kierunku trwają w dalszym ciągu uporcżywe walki.

W rejonie na południe od Koziowej nieprzyjaciel szturmował 12/26 IV zajmowany przez nas front Koziowa-Hołowiecko ule pomyślnemi kontratakami na bagnety odparliśmy przeciwnika.

 

Z dokumentów chwili.

W Samborze wyszło w formie płakatu, z datą 26. marca 1915 "Obwieszczenie Naczelnika Samborskiego powiatu". Pisane dobrą polszczyzną zawiera między innemi następujące pouczenia:

Wszystko, co ocalało od wojny, może zginąć od zakażnych chorób. Żadna wojna, żadna straszna bitwa nie zna tej liczby ofiar, jakie zabiera, skradając się spokojnie i niespodzianie, zaraza. Gdyby nasze miasto i powiat były nawet w nieco lepszych warunkach w porównaniu z innemi miejscowościami, nie powinna ta okolicznosć uspokajać, ponieważ sąsiadujące z nami powiaty znajdują się w stosunkach strasznych pod względem sanitarnym, a zaraza nie zna granic i ona przechodzi z jednej miejscowości na drugą, niczego nie szczędząc i wszystko niszcząc, jeżeli znajdzie dla siebie odpowiedni grunt i warunki dla swej okropnej działalności.

Wasze zadanie, wasz cel, mieszkańcy m. Sambora i powiatu usunąć te warunki, przy których mogłyby pojawić się epidemiczne choroby, lub zaniesione skądinąd, mogły się rozwijać.

Obwieszczenie wzywa do przystąpienia bez zwłoki do oczyszczenia domów, podwórzy, sadów i ogrodów; do naprawy i stawiania parkanów i ogrodzeń; do obrabiania i obsiewania sadów i ogrodów.

"Obawiać się tego, że ogrodzenia będą na nowo rozebrane, nie potrzeba, ponieważ władze wojenne będą się starać wszelkimi sposobami bronić osobistej własności, a ja ze swej strony obiecuję wsielką pomoc i najmniejsze wykroczenia w tym kierunku będą ostro karane".

A dalej: "Byłoby bardzo pożądano, ażeby wszystkie sady, ogrody i miejsca, które można obsiać, były obsiane owsem, jęczmieniem lub jarzynami i ażeby puste przestrzeńie były w krótkim czasie pokryłe zielenią. Ja będę szczerze współdzałać w celu ochrony zasieków od wypasania i niszcenia".

Podpisał Naczelnik samborskiego powiatu W. Krasowzki.

Likwidacja osadn. niemieckiego.

Minister spraw wewnętrznych, jak wiadomo, zażądał od gubernatorów zebrania informacji o ilości gruntów niemieckich w granicach gubernji. Obecnie, jak pisze "Rus. Słowo", otrzymane zostały odpowiedzi od wielu gubernatorów.

W gubernji wilenskiej 23 posiadłości — 4,773 dziesięciny. W gub. kieleckiej, w powjatach kieleckim i stopnickim 106 posiadłości — 5,461 dziesięcin. Porostałe powiaty są zajęte przez nieprzyjaciela i zebranie danych o osadnictwie niemieckiem w tej części gubernji obecnie jest niemożliwe.

Co się tyczy gubernji płockiej, gubernator zwraca uwagę, że informacje jego są niedość ścisłe, gdyż część gubernji zajęli Prusacy. Według danych prowizorycznych, w gub. płockiej znajduje się 326 posiadłości niemieckich, wynoszących 8,164 dziesięcin.

W gub. radomskiej było 5,318 kolonistów niemieckich. Z tej liczby deportowano 4,735 osób, 28 wyjechało dobrowolnie, 63 mają być deportowani i pozostają czasowo w gubernji do wyzdrowienia. 492 osoby deportacji nie podlega. Niemcy posiadają tu 56 majątków, wynoszących 4,719 morgów.

 

28.04.1915

»Kurjer Lwowski«

Dr. Miecz. Treter:

TEKA GRAFICZNA WIDOKÓW LWOWA.

Takiem wytwornem album jest wysokim sumptem i świetną formą zewnętrzną wyposażona teka p. O. Dobrowolskiego, obejmująca 10 widoków Lwowa w barwnej litografji.

* * * * *

Działania niemieckie we Francji.

Z Paryża donoszą, że Niemcy rozwijają akcje na froncie, zajętym przez Anglików. Straty obu stron są znaczne. W miejscowości St. Lois, mimo zaciętych ataków niemieckich, Anglicy utrzymują zalęte wzgórza. Niemcy próbują odciągnąć część sil angielskich za pomocą wykonywania ataków demonstracyjnych. Kolo Ypres Niemcy otrzymują ciągle nowe posiłki. W Belgji ruch normalny pociągów wstrzymano dla transportu wojsk.

Załoga "Berlina".

Ze Sztokholmu donoszą, że komendant internowanego tudzież rozbrojonego w Trondheim krążownika niemieckiego zbiegł. Krążą pogłoski, że dawniej już zbiegło ponad 20 oficerów i wielu marynarzy, przy pomocy zamieszkałych w Trundheim Niemców. Pisma wyrażają niezadowolenie z powodu niedostatecznego nadzoru władz norweskich nad załogą, która w dodatku odmówiła dania słowa honoru, że nie będzie próbowała ucieczki.

Armja francuska.

Z Kopenhagi donoszą, że armja francuska została zreorganizowana, korpus oficerski uzupełniono zapomocą nominacji żołnierzy. Na froncie znajduje się 1 i pól miliona żołnierzy. Rezerwy wynoszą 1,250.000. Kawalerja francuska jest dobrze zaopatrzona w konie z Ameryki i Argentyny. Gen. Joffre przekonany jest o zwycięstwie, gdyż rozporządza wielką liczbą zapasów, przywiezionych z Ameryki, tudzież wyrabianych we Francji.

Z Francji.

Londyn. (PAT). "Morning Post" donosi, że w północnej Francji walka rozwija się obecnie w powszechną bitwę.

Walka wre na całej linji od Lens do morza.

Najdonioślejsze wypadki tej bitwy rozgrywały się przez całą noc z soboty na niedzielę koło La Bassee, wzdłuż kanału od Ypres do Bikshoote i w okolicach La Bassee.

Armja bawarskiego następcy tronu wykonała tak silny alak na Cambrin, iż osiągnęła tymczasowe powodzenie. Ale front angielski nie zachwiał się i odpiera wszystkie ataki.

Armja księcia wirtenberskiego toczy walkę na północ od Ypres. W armji tej jest wiele pułków węgierskich.

Ze Sztabu Naczelnego Wodza.

Oficjalnie 14/27 IV.

Koło Osowca od czasu do czasu artyleryjska wymiana strzałów.

Pomyślna dla nas potyczka odbyła się na lewym brzegu Wisły na południowy zachód od Radoszyc.

W Karpatach 12/25 IV. po dłuzszem artyleryjskiem przygotowaniu nieprzyjaciel szturmował wzgórze na południowy wschód od Orosz Patak. Atakujące oddzialy doszły do przegród z drutu, tu jednak zostały rozprószone naszym ogniem.

W nocy na 13/26 IV. nieprzyjaciel bezskutecznie atakował w rejonie na północny zachód i na wschód od użocklej przełęczy.

W kierunku stryjskim uporczywa walka trwa.

Dnia 13/26 IV. poddał się nam cały bataljon austrjacki.

Nasz "Ilja Muromiec" z powodzeniem rzucał bomby na aeroplany znajdujące się w aerodromie koło Sannik.

W ciągu doby postrzeliliśmy i zdobyli dwa aeroplany: niemiecki koło Nasielska i auslrjacki koło Rymanowa.

* * * * *

Publiczne szczepienie ospy. W ostatnich dniach stwierdzono, iż Zamarstynów przedstawia groźne niebiczpieczeństwo dla zdrowia publicznego. Prezydjum miasta, nie zwlekając z wdrożeniem natychmiastowej akcji sanitarnej, zarządziło, aby wszystkich mieszkańców Zamarstynowa naszczepiono. W ślad za tem ogólne szczepienie ochronne już się wczoraj rozpoczęło.

Liczba mieszkańców Zamarstynowa wynosi obecnie około 10.000 osób (przed wojną było przeszło 12.000 osób). W obrębie Zamarstynowa znajduje się około 750 domów na 19 ulicach. Fizykat miejski ma więc pracę nielada.

We wszystkich lwowskich okręgach sanitarnych naszczepiono dotąd przeszło 1000 osób. Do szczepienia ochronnego zgłasza się w dalszym ciągu mnóstwo osób wraz z dziećmi.

Jeńcy we Lwowie. Wczoraj rano przybyło do miasta kilka partji jeńców, z których każda liczyła po 500 ludzi. Wśród nich znalazło się też 40 Niemców, którzy zawsze znajdują się na czele pochodu. Większa część żołnierzy austrjackich należy do składu jednego z czerniowieckich pułków piechoty. Wszyscy wzięci w bojach na Karpatach. Wielu z jeńców uznano jako chorych i umieszczono w tutejszych lazaretach.

Zaopatrzenie Lwowa w naftę. Zarząd odbenzyniarni nafty w Drohobyczu, ustanowiony z ramienia rządu rosyjskiego, otworzyć ma niebawem we Lwowie kilkadziesiąt sklepów dla sprzedaży nafty destylowanej. Zaprowadzony ma być też sprzedaz nafty i ropy dla celów przemysłowych. Ceny mają być znacznie niższe od dotychczasowych.

Niebezpieczna zabawa. Obok drożdżami Lindenberga na Zamarstynowie znalazły bawiące się tam dzieci ostry nabój karabinowy. Jedno z dzieci połeżyło nabój na kamieniu, który skutkiem uderzenia eksplodował i kilkoro z nich zostało lekko zranionych. Najbardziej ucierpiała stojąca opodal 4-letnia Zosia Adlokaut, którą odłamek naboju skaleczył w pierś. Dziecko opatrzono na pogotowiu ratunkowem.

Rozbicie sklepów. Wczorajszej nocy wyłamano drzwi wchodowe sklepu Mendla Ostermana przy ul. Żółkiewskiej 1. 99. i zabrano większą ilość różnych towarów, przedstawiających wartość 400 rubli.

W podobny sposób dostali się nieznani sprawcy do składu mydeł przy ul. Pańskiej 1. 31., skąd wyniesiono w niewiadomy sposób kilka pak mydła wartości 400 rubli. Za sprawcami obu kradzieży wdrożyła policja poszukiwania.

 

27.04.1915

»Kurjer Lwowski«

Ze Sztabu Naczelnego Wodza.

Oficjalnie, 12./25. IV.

W nocy na 11/24. IV. Niemcy kilka razy usiłowali atakować nasze pożycie czołowe w rejonie miedzy Kalwarją a Ludwinówem silami od dwóch kompanji do batalionu. Ataki ich odparto łatwo naszym ogniem, przyczem szyki nieprzyjacielskie podczas jednego z takich ataków zmieszały się i rzuciły się do ucieczki. Nasze "Ilje Muromcy", rankiem 11/24. IV. wykonały pomyślny wzlot nad stacją Niedżborz, wzniecając w niej pożary i niszcząc budynki kolejowe.

W Karpatach przeciwnik na całym froncie wzmocnił w ostatnich czasach ogień artylerzycki. Widocznie sprowadził nowe oddziały ciężkiej artylerji. — W nocy na 11./24. IV. wykonał szereg natarczywych ataków w rejonie przełęczy Użok. Ataki te odparliśmy ogniem i ręcznymi granatami. Straty nieprzyjaciela są bardzo wielkie. Na innych częściach całego naszego frontu nie ma istotnych zmian. Ogień armatni i karabinowy w rozlicznych kierunkach i nieznaczne spotkania przednich oddziałów.

(Z ostatnich telegramów P. A. T.)

Oficjalnie 13/26 IV.

Na pobrzeżu Połągi 12/25 IV. nieprzyjacielski krążownik bezskutecznie bombardował dwie wioski.

Tegoż dnia o świcie niemiecki Zeppelin rzucił na miasto Białystok kilka bomb, które nie wyrządziły szkody.

W Karpatach na wzgórzach koło Poleny 11/24 IV. z powodzeniem odparliśmy atak przeciwnika.

W stryjskim kierunku d. 11/24 IV. i rano 12/25 IV, toczyła się zacięta waka jeszcze nieukonczona.

Na innych frontach zwykła wymiana strzałów.

Dnia 12/25 IV. flota czarnomorska bombardowała forty Bosforu. Na jednym z fortów zauważono znaczne wybuchy. Jeden z tureckich pancerników, znajdujący się w cieśninie, bezskutecznie odpowiadał na nasz ogień.

* * * * *

Od Wojennego Generał Gubernatora Galicji.

Ogłoszenie

Jego Cesarska Mość Najjaśniejszy Pan, odwiedziwszy 9—11 kwietnia Galicję i będąc w zupełności zadowolonym tem zyczliwem spotkaniem, jakie Jemu okazali mieszkańcy Galicji i tym porządkiem, który był podtrzymywany przez samą miejscową ludność, raczył rozkazać mi wyrazić ludności Galicji Swe Najwyższe podziękowanie.

Jestem szczęśliwy oznajmić o tem

Wojenny Generał Gubernator Galicji Generaf-Adjutant Hrabia Bobriński.

Do ludności miasta Lwowa.

Jego Cesarska Mość Najjaśniejszy Pan raczył wyrazić Swoje zadowolenie z okazji Jego odwiedzin m. Lwowa i rozkazał mi wyrazić mieszkańcom miasta Swoje podziękowanie za życzliwe spotkanie, jakie Jemu było okazane przez ludność i za porządek w mieście, który był podtrzymywany przez samych mieszkańców miasta.

Dla biednych miasta Lwowa Jego Cesarska Mość najmiłościwiej raczył ofiarować dziesięć tysięcy rubli.

Jestem szczęśliwy oznajmić o tem mieszkańcom miasta Lwowa.

13. kwietnia 1915 r.

Wojenny Generał Gubernator Galicji Generał-Adjutant Hrabia Bobrińshi.

 

26.04.1915

»Kurjer Lwowski«

Z Wiednia.

Sztokholm. (P. A. T.) Z Wiednia donoszą, że wydano rozporządzenie o zniesieniu ceł od wołów, krów, kóz, drobiu, dziczyzny, ryb, zboża i i produktów zyvnościowych.

Z Berlina.

Sztokholm. (P. A. T.) W Berlinie zakazano sprzedaży przewodników i opisów pogranicznych miejscowości Niemiec, na wschodzie, północy i zachodzie, na przestrzeni 100 klm. od granicy. Ogłoszenia uzdrowisk znajdujących się w obrębie tego pasu wymagają zezwolenia miejscowej wojennej władzy. Mapy przewodników Niemiec, Austrji i Turcji zakazano wywozić za granicę.

Cały zapas ryżu ma być zgłoszony w centralnem Tow. dla kupowania artykułów żywności.

W Dardanelach.

Saloniki (P. A. T.). Gazetom donoszą z Tenedos, że 10./23. IV. flota sprzymierzona zajęła Enos i ostrzeliwała rejon tureckich robót fortyfikacyjnych na półwyspie Gallipoli. Z Mityleny donoszą, że silna eskadra angielska weszła wczoraj rano w cieśniny i ostrzeliwała przez 3 godziny tureckie fortyfikacje. Około 12 godziny eskadra oddaliła się, a wróciwszy po 2 godzinach, wznowiła silny ogień. Wyławianie min z powodzeniem trwa dalej.

Na morzu.

Londyn. (P. A. T.) Parowiec "Rut" płynący z Geteborga, został zatopiony przez niemiecką łódź podwodną, w odległości 100 mil od Hersoforst. Zalogę uratowano.

Z Turcji.

Bukareszt. (P. A. T.). Według otrzymanych wiadomosci z Konstantynopola, działalność floty rosyjskiej budzi w Konstantynopolu wielką obawę, w szczególności wśród importerów nafty i węgla, gdyż towarzystwa ubezpieczeniowe odmawiają ubezpieczania ładunków.

Fabryki, przygotowujące materiały wojenne w Makrikeni, nie są w stanie zaspokoić potrzeb armji, a produkcja fabryk, mimo starań niemieckich dyrektorów, nie może być zwiększoną z powodu braku surowca.

 

»Kurjer Lwowski«

Fabryka zabawek w Kulikach.

Powszechnie znana i nader sympatyczna fabryka zabawek w Kulikach stoi obecnie bezczynnie. Burza wojny przeleciała szczęśliwie nad Kulikami, czemu zawdzięczać należy, że ta placówka przemysłu rodzinnego nic nie ucierpiała. W ostatnich czasach wyłoniła się myśl uruchomienia fabryki ze względu na pokup wykonanych tam przedmiotów. Niemal wszystkie zapasy, jakie się jeśzcze znalazły we Lwowie, pochodzące z Kulik, zostały już wyczerpane.

Sprawą zainteresowała się niestrudzona w pracy społecznej p. Marja Dulębianka i przed paru dniami udała się do Kulik w towarzystwie p. Demelównej, aby na miejscu poczynić spostrzeżenia co do uruchomienia fabryki Kulikowskiej. Zakład cały nietknięty, znalazło się nawet nieco gotowych zapasów, które zabrano do Lwowa. Są też materjały, które przygotowano onego czasu na wyrób zabawek, lecz czas wojny zmusił do odłożenia pracy na później. Młodzież kulicka, witając gości, dopytywała się niecierpliwie, kiedy znowu będzie mogła wziąć się do pracy. Należy ufać, że obu paniom uda się w niedalekiej przyszłoścl doprowadzić do skutku rozpoczęte dzieło uruchomienia fabryki kulickiej. Garnąca się z zapałem do pracy młodzież kulicka będzie więc mogła nadal z pożytkiem pracować.

 

25.04.1915

»Kurjer Lwowski«

Komisja rekursowo-podatkowa rozpatrywała na wczorajszem posiedzeniu w dalszym ciągu wniesione rekursy przeciw wymiarowi podatku. W tej sprawie wniesiono mnóstwo podań, które są przedmiotem szczegółowych badań. Na każdem posiedzeniu, prócz członków prezydjum miasta jest też obecny przedstawiciel rządu rosyjskiego, p. Kaczorowski.

Kwarantana jeńców. Ze względu na ciepłą porę i łatwość przenoszenia rozmaitych chorób zakaźnych za pośrednictwem jeńców, zarządzono nad jeńcami kwarantannę. Do Kijowa przybyło onegdaj kilka dalszych partjl jeńców austrjackich w ogólnej liczbie 6000 żołnierzy, wziętych w okolicy Laborcza, Koziowej i Bukowiny. Dostawieni do Lwowa jeńcy przechodzą kwarantannę, w Kijowie zaś przechodzą przez punkt izolacyjny. Wśród jeńców znajduje się też wielu bośniackich mahometan w fezach.

W sprawie hygjeny sklepów spożywczych. Na ten temat otrzymaliśmy z miasta parę uwag, które powtarzamy: Bardzo ważną jest w obecnym czasie sprawa, by sklepy z artykułami spożywczymi nie łączyły się wprost z mieszkaniem sprzedającego. Sklepiki, mieszczące się nie tylko na przedmieściach, ale i w samem śródmieściu pod względem czystości pozostawiają wiele do życzenia. Drzwi do sklepu z mieszkania stoją otworem przez całą noc (z obawy przed złodziejami) a zepsuto powietrze zatruwa wiktuały, które następnie skupuje publiczność. Wiadomo przecież, że mieszkania kupców — według przepisów — nie mogą łączyć się ze sklepem. Nieprzestrzeganie tych zarządzeń stać się może przyczyny przenoszenia zarazków chorobotwórczych.

Jency-lekarze z Przemyśla. Onegdaj przybyła do Kijowa partja jertców-lekarzy garnizonu przemyskiego w liczbie 90 osób, którzy do niedawna jeszcze sprawowali swe czynności w lazaretach przemyskich. Wśród jeńców znajduje się prof. dr. Bayer, oraz kilku innych profesorów uniwersytetu wiedeńskiego i znanych w Austrji wybitnych lekarzy. Nie brak też Polaków z różnych miast Galicji.

* * * * *

Komunikat Ministra Cesarskiego Dworu.

Dnia 11/24 kwietnia Jego Cesarska Mość raczył wrócić z Przemyśla do Lwowa. Jego Cesarska Mość odjechał ze Zwierzchnim Wodzem Naczelnym w automobilu z Przemyśla o 2 godzinie popołudniu. Po drodze przez wsie miejscowi włościanie w swoich narodowych świątecznych ubiorach i miejscowe duchowieństwo z chorągwiami wychodzili na spotkanie i witali jego Cesarską Mość.

Po przybyciu do Lwowa po 5 godzinie Jego Cesarska Mość ze Zwierzchnim Wodzem Naczelnym odbył przejażdżkę w automobilu po mieście. W miejskim parku zwanym "Wysoki Zamek" Jego Cesarska Mość wysiadł z automobilu i udał się na wierzchołek góry, skąd odsłania się przepiękny widok na miajsto i okolicę. Następnie Jego Cesarska Mość wrócił do pałacu Wojennego General Gubernatora, gdzie odbył się w Najwyższej obecności obiad, na którym byli: Wielkie Księżne: Xenia Aleksandrówna, Olga Aleksandrówna, Wielcy Książęta: Mikołaj Mikołajewicz, Piotr Mikołajewicz, Aleksander Michajłowicz, Książe Piotr Aleksandrowicz Oldenburski, Minister Dworu, osoby Świty; Wojenny Generał Gubernator Galicji i wyższe władze wojenne.

Po godz. 9 wieczorem Jego Cesarska Mość odjechał na dworzec kolejowy przez ulice przepełnione ludnością, witającą Jego Cesarską Mość okrzykami: ura!

Na stacji Jego Cesarskiej Mości mieli szczęście być przedstawieni: 1) Przeor miejscowej garnizonowej cerkwi Turkiewicz, 2) miejscowy działacz społeczny Dudykiewicz, 3) Skład Kaufmańskiego szpitala Imienia Jej Cesarskiej Mości Marji Teodorówny ze starszą "siostrą, małżonką General Gubernatora. Hrabiną Bobrińską na czele, 4) Sktad sanitarnego pociągu Kijowskiego okregu naukowego z Hrabiną Lamsdorf na czele.

O godzinie 10 Jego Cesarska Mość wyjechał ze Lwowa.

 

 

01.05.2015