Pisma poznańskie ogłaszają tekst listu Papieża do Arcybiskupa gnieżnieńsko-poznańskiego o obecnem położeniu Polski. List brzmi, jak następuje:
Czcigodnemu bratu Edwardowi arcybiskupowi gnieźnieńskiemu i poznańskiemu w Poznaniu.
Benedykt XV. Papież.
Czcigodny bracie! Pozdrowienie i błogosławieństwo Apostolskie.
Zdanie, jakieśmy mieli o Twojej znamienitej czci i zachowaniu względem biskupa rzymskiego, potwierdziło świeżo od Ciebie wysłane pismu. Miłe zatem oddanie Twego wyrazu z chętnem przyjęliśmy sercem i obfite składamy Ci podziękowania.
Co zaś o smutnym stanie Polski doniosłeś nam w rzeczonym liście, serce nasze niepoślednim nowym żalem napełniło, mimo żeśmy już mieli o tem skądinąd pewne wiadomości. Albowiem wiedząc już zdawna, że szlachetni Polacy nigdy nie stali wierniej przy Kościele i tej Stolicy apostolskiej, niż w dobie obecnej, szczególniejszem ich, jak słuszna, upodobaniem i miłością otaczamy.
Z tego powodu, ponieważ radość i smutki wspólne są synom z ojcem, nie możemy w strapieniach i troskach nie uczuwać wielkiego bólu nad nieszczęściami, jakie w tej okrutnej wojnie najżałośniej dręczą Polski mieszkańców.
Gdy bowiem z ojcowską miłością myśl i umysł ku nim obróciliśmy, ileż to łez oczy nasze uderza. Wszystko to wnętrze i głąb duszy naszej tak porusza, że czujemy jak najbardziej rosnącą miłość ojcowską względem synów tak ciężko doświadczonych. Przeto wiecznemu pociech wszelakich Dawcy najukochańszych Polaków gorąco polecamy, błagając Go usilnie, ażeby nakoniec powściągnął okropność wojny, udarował nas litościwie a chętnie pokojem upragnionym i pokoju najlepszemi owocami.
Te pragnienia nasze oby Wszechmocny przyjął.. wypełnił i Polakom cokolwiek złego przecierpieli lub cierpią jeszcze, na dobre Sam obrócić dobrotliwie raczył. Ty zaś czcigodny bracie i drodzy polscy biskupi, według waszej pasterskiej miłości nie ustawajcie w trosce i pieczy wszelakiej około Moich wiernych i podług sił starajcie się, pomocą swoją ulżyć bolom synów swoich, słodzić przykrości, łzy osuszyć. My zaś wyrażamy dobrą nadzieję, że za przyczyną Najświętszej Panny, Patronki Polski, wszech pomyślności Dawca Bóg otworzy Polakom i rozleje łaskawie na nich skarbiec swoich darów. Tegoż znakiem i zjednaniem niechaj będzie błogosławieństwo apostolskie, którego w Panu najmiłościwiej udzielamy Tobie, czcigodny bracie i innym polskim biskupom, oraz każdemu z Was duchowieństwu i ludowi."
Dan w Rzymie u Sw. Piotra, dnia 1. lutego w r. 1915. Pontyfikatu Naszego pierwszym.
(Podpis własnoręczny.)
